OSS - De rechtbank Oost-Brabant heeft vandaag een 50-jarige man uit Oss veroordeeld tot een gevangenisstraf van 16 jaar. Hij gaf ruim 1,5 jaar leiding aan een criminele organisatie die zich onder meer bezighield met drugs- en wapendelicten, witwassen en diefstallen. De 13 medeverdachten in het proces 'Operatie Alfa' krijgen celstraffen variërend van 1 tot 10 jaar.

De politie luisterde ruim 1,5 jaar lang gesprekken af die vooral werden gevoerd in het zogenaamde ‘kantoor’; een schuur op een woonwagenkamp in Oss. Ook werden gesprekken in auto’s afgeluisterd en in een woning op het kamp. In november 2019 volgde een grote, dagenlange operatie, waarbij honderden kilo’s drugs en tientallen (automatische) wapens, honderden kogels en enkele explosieven werden aangetroffen. Het Openbaar Ministerie bracht 15 verdachten voor de rechter voor onder andere deelname aan een criminele organisatie, drugsdelicten, handel in vuurwapens en witwassen. De strafzaken werden in mei, juni en juli tijdens 15 zittingsdagen inhoudelijk behandeld. Vandaag deed de rechtbank uitspraak in 14 zaken, de laatste zaak werd eerder aangehouden vanwege een wisseling van advocaat.

Hoofdverdachte
Volgens de rechtbank is er voldoende bewijs dat de 50-jarige hoofdverdachte uit Oss de onbetwiste leider en beslissende regisseur was van de criminele organisatie, die gekenmerkt werd door het familiare karakter. Van de in totaal 15 verdachten hebben 12 een familierelatie. Het ‘kantoor’ was daarbij de vergader- en ontmoetingsruimte waar illegale activiteiten werden besproken, criminele contacten werden ontvangen, diverse harddrugs werden bewerkt en verwerkt en allerhande vuurwapens werden getoond en uitgeprobeerd.

De 50-jarige man was degene aan wie de andere leden verantwoording waren verschuldigd. Hij onderhield ook de meeste contacten met andere partijen en maakte afspraken met hen. Verder was hij zelf betrokken bij 2 importen van cocaïne uit Zuid-Amerika via de haven van Antwerpen (1561 kilo en 315 kilo), een transport van 99 kilo MDMA en bij wapenhandel en witwassen. De rechtbank legt de man voor deze reeks misdrijven de maximale celstraf op van 16 jaar; volgens de wet kan geen hogere straf worden opgelegd dan een derde boven de hoogste maximumstraf van een van de bewezenverklaarde feiten. Het Openbaar Ministerie (OM) had die straf ook geëist.

Rechterhand en zoon
Een 57-jarige man uit Oss was de loyale rechterhand en vertrouwenspersoon van de hoofdverdachte met wie de illegale activiteiten werden doorgesproken; hij was vrijwel continu op de hoogte van wat er binnen de organisatie speelde. Ook was deze man betrokken bij het uitvoeren van diverse misdrijven. Zo werd bij verschillende gelegenheden gebruik gemaakt van zijn ervaring als vrachtwagenchauffeur. Na de aanhouding van de hoofdverdachte en andere leden, heeft hij de criminele activiteiten van de organisatie zelfstandig nog enige tijd voortgezet en is hij doorgegaan met het plannen en voorbereiden van drugsimporten. Hij krijgt een celstraf van 10 jaar.

De 27-jarige zoon van de hoofdverdachte had een zekere status binnen de organisatie. Hij was niet een hoofdrolspeler, maar iemand die volgde en maar meedeed in de criminele activiteiten van anderen. De rechtbank komt daarom tot een lagere straf dan de strafeis. De verdachte was kort gezegd betrokken bij 4 drugsdelicten, witwassen en grootschalige wapenhandel. Hij krijgt een celstraf van 8 jaar.Broer en schoonzusDe 56-jarige broer van de hoofdverdachte stelde samen met zijn vrouw zijn schuur, het ‘kantoor’, ter beschikking aan de criminele organisatie. Daarnaast was hij, in de bewoording van de hoofdverdachte, de ‘bankier’/de ‘kassière’ van de organisatie. Samen met zijn 52-jarige vrouw beheerde hij de kas. Hij verrichtte in dat kader uitbetalingen. Ook is hij specifiek betrokken geweest bij de verwerking van MDMA en/of metamfetamine en de verwerking van cocaïne. In de woning van het echtpaar lag bovendien een geldbedrag van ruim 250.000 euro dat afkomstig was uit criminele activiteiten. Maar de rechtbank oordeelt dat dat bedrag ooit veel meer is geweest. In februari 2019 hadden de verdachte en zijn vrouw namelijk 700.000 euro in contanten die zij aan enkele leden van de organisatie gaven om naar Bulgarije af te reizen vanwege een witwasconstructie. Daarmee is een woning in Berghem gefinancierd. De rechtbank legt een lichtere straf op dan het OM eiste omdat zijn rol betrekkelijk ondergeschikt was aan de andere leden van de organisatie. Hij krijgt een celstraf van 4 jaar. De vrouw heeft samen met haar 56-jarige echtgenoot dus het ‘kantoor’ ter beschikking gesteld. Samen met haar man beheerde zij ook de gezamenlijke ‘pot’ en voerde zij de administratie. De rechtbank legt haar een celstraf op van 2 jaar.

Schoonzoon en andere broers
De 26-jarige schoonzoon van de hoofdverdachte voerde uiteenlopende werkzaamheden uit en verkeerde in de positie om zelfstandig te opereren en sturend op te treden. Zo heeft hij menig illegale transactie (drugs en wapens) zelfstandig afgehandeld. Hij was betrokken bij 3 drugsdelicten en bij grootschalige handel in wapens. De rechtbank beschouwt hem als een prominent en zeer actief lid van de organisatie. Hij krijgt 8 jaar celstraf.

Een 61-jarige verdachte uit Lith is de broer van de hoofdverdachte. Hij had volgens de rechtbank een ondergeschikte rol en relatief beperkte betrokkenheid. De man is specifiek betrokken geweest bij de voorbereiding van een import van 315 kilo cocaïne en maakte zich anderhalf jaar lang schuldig aan opzetheling. Hij krijgt een celstraf van 30 maanden.

Een andere broer, een 46-jarige man uit Oss, had volgens de rechtbank ook een ondergeschikte rol en relatief beperkte betrokkenheid bij de organisatie. Hij wordt vrijgesproken van diefstal van vaten met dadelsiroop. Wel wordt hij veroordeeld voor wapenbezit. Bij zijn woning werd in een laars een pistool aangetroffen. In de kruipruimte lag een andere laars met patronen. Daarnaast maakte hij zich schuldig aan ambtsdwang: met dreigende bewoordingen probeerde hij de burgemeester van Oss te dwingen hem een (vervangende) woonwagen met staplaats te geven. De rechtbank rekent het de verdachte zwaar aan dat hij op deze kwalijke wijze zijn zin heeft proberen te krijgen. Hem wordt een gevangenisstraf opgelegd van 18 maanden.

Neef en oom
Hoewel de hoofdverdachte de onbetwiste leider was van de organisatie, had een 41-jarige neef bij bepaalde strafbare feiten een min of meer zelfstandige en leidinggevende rol, zoals bij een amfetaminelaboratorium in Leeuwarden. De rechtbank beschouwt hem als een prominent en zeer actief lid van de criminele organisatie. Hij was betrokken bij 6 drugsdelicten en had een vuurwapen in zijn bezit. Bij zijn aanhouding werden chemicaliën aangetroffen die kennelijk bestemd waren voor de productie van synthetische drugs. Hij krijgt een gevangenisstraf van 9 jaar.

Een 76-jarige oom uit Berghem had een ondergeschikte rol en relatief beperkte betrokkenheid. Samen met anderen had hij cocaïne aanwezig. Hij was verder onder meer betrokken bij wapenhandel. Hij gaat 12 maanden de cel in.

Andere verdachten
Een 58-jarige Rotterdammer was betrokken bij een transport van 99 kilo MDMA, voorbereidingshandelingen van de productie van amfetamine en de grootschalige handel in wapens. Hij krijgt een celstraf van 6 jaar. Een 26-jarige man uit Oss had volgens de rechtbank een ondergeschikte rol binnen de organisatie en had een relatief beperkte betrokkenheid bij de wapenhandel en het witwassen van 700.000 euro. Hij krijgt 2 jaar cel.

Een 55-jarige handlanger uit Oss wordt door de rechtbank gezien als een door de wol geverfde ervaringsdeskundige in de criminele wereld met een eigen netwerk. Hij is als medeplichtige betrokken geweest bij onder meer de invoer van ongeveer 315 kilo cocaïne. Gelet op de verder relatief beperkte intensiteit waarmee de verdachte als lid van de organisatie participeerde, krijgt hij een gevangenisstraf van 18 maanden. De 26-jarige zoon van deze verdachte was een zeer actieve uitvoerder van diverse illegale activiteiten. Hij hield zich bezig met de wapenhandel, de verwerking van MDMA en/of metamfetamine en de verwerking van cocaïne. Hij krijgt 5 jaar cel.

Zeer ontwrichtende werking op de samenleving​
De rechtbank overweegt dat het voor zich spreekt dat een organisatie die als doel heeft misdrijven te plegen zoals eerder genoemd, een ernstige en ontoelaatbare ondermijning van de rechtsorde is. Tegen een dergelijke organisatie moet volgens de rechtbank consequent, krachtig en effectief worden opgetreden. De drugsdelicten besloegen nagenoeg het hele spectrum van de verboden gedragingen uit de Opiumwet: voorbereidingshandelingen, bewerken, verwerken, (internationale) transporten en aanwezig hebben van harddrugs.

De hoeveelheid en intensiteit van de gesprekken waarin de verdachten van de criminele organisatie spraken over de handel in en de werking van vuurwapens, gecombineerd met het gemak waarmee zij in het ‘kantoor’ ook feitelijk vuurwapens ter hand hebben genomen en hebben uitgeprobeerd, geeft een schrikbarende inkijk in hun belevingswereld.

Een dergelijke criminele organisatie heeft op allerlei fronten een zeer ontwrichtende werking op de samenleving. De verdachten hebben zich volgens de rechtbank stuk voor stuk niets aangetrokken van alle negatieve gevolgen en handelden uit puur financieel eigenbelang.

Trial by media?​
De verdediging heeft betoogd dat sprake was van een ‘trial by media’: het OM zou haar communicatie in de pers doelbewust hebben ingezet om de gehele familie zwart af te schilderen. Daardoor zou het recht op een eerlijk proces zijn geschonden.

Volgens de rechtbank is het niet vreemd of ongebruikelijk dat het OM gebruik maakt van diverse mediavormen om het publiek op verschillende momenten te informeren. Deze berichten waren met name feitelijk van aard en bevatten zoveel mogelijk geanonimiseerde informatie. Het aantal persberichten, 20 in een periode van 1,5 jaar, is niet excessief te noemen. Dat geldt ook voor het aantal tweets: zo’n 2 per zittingsdag. Bij het gebruik van de media was het OM voldoende zorgvuldig, zo oordeelt de rechtbank.